Klasifikacija živih  bića

Prije nego navedem najvažnije podjele živog svijeta, navest ću osnovne karakteristike živih bića. Šta to jedan organizam čini živim? 

Sva živa bića su građena od ćelija (barem jedne). Živa bića se hrane, dišu, rastu, razmnožavaju, rađaju se i umiru. Šta to čini jedan organizam živim? Jedan organizam se smatra živim dok god materije iz vanjske sredine koristi za proizvodnju energije potrebne za svoje procese. Kao jedna od važnijih osobina živih bića, navodi se iritabilnost ili sposobnost nadražljivosti. Živi organizam reaguje na podražaje iz vanjske sredine zahvaljujući sposobnosti iritabilnosti.

Šta sve spada u žive organizme? Živi organizmi na planeti Zemlji su svrstani u pet carstava:

- Carstvo Monera (bakterije i modrozelene alge);

- Carstvo Protista (višećelijske alge)

- Carstvo Fungi (gljive)

- Carstvo Plantae (biljke)

- Carstvo Animaliae (životinje, gdje spadamo i mi -ljudi)

S obzirom na građu ćelije, organizmi se dijele na prokariote (ćelija nema organela, jedro nije jasno definisano, nego je genetički materijal razbacan po citoplazmi) i eukariote (ćelija ima jasno definisano jedro unutar koga se nalazi genetički materijal,  i organele od kojih svaka vrši određenu ulogu u ćeliji). 

Šta je ćelija? 

Ćelija je osnovna, strukturna, gradivna i funkcionalna jedinica svih živih bića. Živa bića su građena od ćelija. Jedna ćelija može biti jedan organizam. Takvi organizmi se nazivaju jednoćelijski (npr. ameba). Ukoliko je organizam građen od više ćelija, takvi organizmi se nazivaju višećelijski (npr. gljive).

Višećelijski organizmi imaju složeniju građu, pa više ćelija sličnih po građi i funkciji grade tkiva, više tkiva sličnih po građi i funkciji grade organe, više organa koji obavljaju istu funkciju grade sisteme organa a sistemi organa čine jedan organizam.

Svako od navedenih carstava, se dalje dijeli na određene grupe. Da bi neki organizam pripadao nekoj grupi mora imati osnovna obilježja ista kao svi organizmi unutar te grupe. Svrstavanjem živih bića u određene grupe bavi se nauka koja se naziva klasifikacija. Određivanjem pripadnosti nekog organizma određenoj skupini ili grupi bavi se taksonomija. Koja je onda razlika između taksonomije i klasifikacije?

Dok klasifikacija razvrstava živa bića u grupe na osnovu njihove sličnosti, taksonomija te grupe raspoređuje u određene kategorije. Koje su to taksonomske kategorije?

Taksonomske kategorije su: CARSTVO, ODJELJAK, RAZRED, RED, PORODICA, ROD I VRSTA.

Vrsta je osnovna taksonomska kategorija, a da bi se organizam klasifikao u taksonomku kategoriju VRSTA mora ispunjavati sljedeće karakteristike. Pripadnici jedne vrste se međusobno mogu razmnožavati i davati plodno potomstvo.

Svaka vrsta ima svoje ime, a u naučnoj literaturi koriste se imena vrsta na latinskom jeziku. Svaka vrsta ima u stvari 2 imena trv. binominalna nomenklatura. Primjer Felis leo (lav), gdje prvo ime Felis označava ime roda (mačka), a drugo ime leo je opisno ime vrste, odnosno da se ne radi o bilo kakvoj mački nego tačno znamo da se radi o lavu. Zašto se koristi latinski jezik? Latinski jezik je univerzalni jezik koji se koristi u nauci radi lakšeg izučavanja i sporazumijevanja naučnika širom svijeta.

Ukoliko imate pitanja, pišite?